Ağır ve hafif necasetler namaza engel olur mu?
Ağır necasetin namaza engel olacak miktarı: Ağırlığı tahmin edilebilecek şekilde katı olan necasetin bir dirhem (3 gram) miktarından fazlası namaza engeldir. Sıvı ve akıcı olanları ise el ayasına göre tahmin edilir. İdrar gibi sıvı pisliklerin bulaşıp kapladığı yer parmak diplerinden itibaren avuç içinden fazla ise namaza engeldir. Bunun için bedeninde, elbisesinde veya namaz kılacağı yerde bu kadar necaset bulunan kimsenin, namaza durmadan önce bu pisliği gidermesi farzdır. Temizlemek mümkün olduğu halde, temizlemeden namaz kılarsa namazı sahih olmaz.
Dirhem miktarı olan necaset bulunduğu halde namaz sahihse de temizlemek için imkân ve zaman varken o şekilde bırakmak tahrimen mekruhtur. Yani dirhem miktarı necasetin temizlenmesi vaciptir. Hatta üzerinde dirhem miktarı necaset bulunan kimse namaza başlamışsa bu durumu hatırladığı takdirde namazı bozup o pisliği gidermelidir. Dirhem miktarından az olan necaseti temizlemeden bırakmak da tenzihen mekruhtur.
Şâfiî, Mâliki, Hanbelî Mezhebi’ne ve İmam-ı Züfer’e göre ise pislik ne kadar az olursa olsun namaza engeldir. Bunun için pisliğin bulaştığı yeri yıkamadıkça namaz sahih olmaz.
Bundan dolayı, elbisesinde, bedeninde, namaz kılarken ayaklarını, dizlerini, ellerini, burnunu ve alnını koyacağı yerde pislik varsa önce onları temizlemek lazımdır.
Hafif necasetin namaza mâni olacak miktarı: Pislik bedende bulaştığı organın veya elbisenin dörtte birinden fazla ise namaza mâni olur. Temizlenip giderilmesi farzdır. Dörtte birden az ise namaza mâni olmamakla beraber temizlenmeden namaza başlamamak gerekir.
Pislik bulaşan elbise veya bedenin dörtte biri şu şekilde belirtilmektedir: Pisliğin bulaştığı şey elbise ve çamaşır ise kol, bacak, yaka ve etek gibi parçalarının dörtte biridir. Yoksa giyilen şeyin tamamının dörtte birisi değildir. “Elbisenin tamamının dörtte biridir” görüşünde olan âlimler varsa da esas olarak birinci görüş kabul edilmiştir.
Pisliğin bulaştığı şey, el, ayak gibi organlardan biri olursa bu durumda bu organın dörtte birine itibar olunur. Mesela hafif sayılan pisliklerden birisi gömleğin kolunun veya ayağın dörtte birinden fazla yerine bulaşmışsa temizlenmeden namaza durmamak lazımdır. Bu miktardan az da olsa temizlemek bir takva işaretidir, Müslüman’ın ibadetteki titizliğini gösterir. Ayrıca temizliğe ne kadar dikkat edilirse ibadetlerdeki sevabı da o kadar fazla olacaktır.