Cemaatle namaz kılmanın hükmü nedir?
Namazı cemaatle kılmak özürsüz olan hür erkeklere, en sahih görüşe göre vacip kuvvetinde müekket bir sünnettir.
Cemaatin vacip derecesinde kuvvetli bir sünnet olmasının delili nedir?
“Cemaatin namazı sizin birinizin kendi başına kıldığı namazdan yirmi beş ve diğer rivayette yirmi yedi derece efdaldir.”
Demek ki cemaat, vacip derecesinde bir kuvvete sahip olduğundan mükellef olanların onu yani cemaati terk etmesi normal olmaz.
Cemaatten istisna edilenler kimlerdir?
Köleler efendisinin hizmetiyle meşgul oldukları için onlar istisna edilmiştir. Kadınlara da cemaat meşru değildir.
Cemaat sevabı kaç kişi ile hasıl olur?
Cemaat sevabı bir kişi ile de hasıl olur. İsterse cemaate iştirak eden aklı başında (yedi yaşında olan) veya kadın ve hatta ev içinde olsun.
Ancak ev içinde cemaat olmak, cami cemaatini kaçırmış olmak veya cemaate çıkmamak gibi bir nedenle olmak takdirinde olur. Yoksa namazları evde cemaatle kılmayı adet edinmek şöyle dursun özürsüz yapmak bile mekruh sayılır.
Cemaatin meşru kılınmasının sebebi nedir?
Cemaatin meşru kılınmasının hikmeti vardır. Cemaat, namaz kılanların arasında ülfet ve muhabbetin vücut bulması, bir de bilmeyenlerin bilenlerden namaz kılma usulünü öğrenebilmesini temine vesiledir.
Peltek olanın imamlığı nasıldır?
Peltek yani bir harfi düzgün telaffuz edemeyen kişi kendisi gibi peltek kişiden başkasına imam olamaz. Keza kekeme yani aynı harfi iki defa tekrarlayan kişi de böyledir. Bazı harfleri değiştirerek okuyan kimse de kekeme gibidir.
Cemaatte safların düzeni nasıl olmalıdır?
Cemaat çoğalıp saflar meydana geldiğinde tertibin usulü şöyledir:
Önce erkekler
Sonra erkek çocuklar
Sonra kadınlar
Sonra kız çocukları
İmam olan bu tertibi cemaate emir ve işaret eder. Sık durup sata açıklık bırakmamalarını ve düzgün saf tutmalarını söyler. Bunlar safların sünnetleridir.
Bu konuda Peygamberimiz (sav) “Saflarınızı doğrultunuz ki kalpleriniz doğrulsun. Sık durunuz ki aranızda merhamet ve şefkat meydana gelsin.” Buyurmuşlardır.
Başka bir hadisi şerifte: “safları düzgün tutunuz, omuzlarınızı birleştiriniz, saftaki açığı kapatınız. Şeytan için arada açıklıklar bırakmayınız. Saftaki açığı kapatmak için sokulurken kardeşinizi incitmeyin. Aksi halde aradaki boşluğa şeytan girerek kapatır. Buna fırsat vermeyin. Kim saftaki boşluğu doldurursa Allah (cc) onu rahmetine eriştirir. Kim de safta boşluk bırakırsa Allah (cc) ondan rahmetini keser.” Buyrulmuştur.
Safların efdali (cenaze namazının dışında) birinci saftır. Sonra ikinci daha sonra da üçüncü saftır. Efdaliyetin mertebeleri de imama olan yakınlık iledir.
Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmuştur:
“İmamın arkasında ona hizada bulunana yüz, sağ taraftakine yetmiş beş, soldakilere elli ve diğer saflara da yirmi beşer namaz ecri yazılır.”
Rüku ve secdede nelere dikkat edilmeli?
İmama uyan rükuda üç kere “sübhane rabbiye’l azim” ve secdede üç kere “sübhane rabbiye’l ala” demeden imam başını kaldırırsa sahi olan şudur ki imama uyan imama tabi olup kalkar
İlk oturuşta imama uyan tahiyatı bitirmeden imam kalkarsa muktedi ne yapar?
İlk oturuşta muktedi (imama uyan) tahiyyatı bitirmeden imam üçüncü rekata kalkarsa muktedi tamamlama ile imama uyarak kalkma arasında muhayyerdir. Çünkü ikisi de onun hakkında vaciptir. İki vacip arasında kalanın durumu muhayyerdir.
Son oturuşta (kaide-i ahirede) muktedi, tahiyyatı bitirmeden imam selam verse muktedi, tahiyyatı tamamlar sonra selam verir. Bazı imamlara göre (İmam Muhammed) tamamlamadan hemen imama tabi olup selam verir.
Eğer salavat ve dualar kalmışsa, muktedi onları terk edip imam ile beraber selam verir. Zira sünnetin terki, vacibin terkinden ehvendir.
Cemaatin imama uymaması gereken yerler nelerdir?
İmama uyan kişi dokuz meselede imama uymayıp bu işleri kendi yapmak zorundadır. Bunlar şu hareketlerdir:
- İftitah tekbirinde elleri kaldırmak
- Sübhaneke duasını okumak
- Rüku tekbirini almak
- Secde tekbirlerini almak
- Rüku ve secdede tespih getirmek
- Rükudan kalkerken “semiallahülimen hamideh” demek
- Teşehhüt okumak
- Selam vermek
- Teşri tekbirlerini almak