Dinî hükümler nelerdir?

Dinen mükellef olan her insanın yapması gereken birtakım vazifeler var­dır. Bunların bir kısmının yapılması emredilmekte, tavsiye edilmekte, bir kısmından da kaçınılması ve uzak durulması istenmektedir. Bunlara mü­kellefin işleri manasında “ef’âl-i mükellefin” denildiği gibi, dinî hükümler manasına gelen “ahkâm-ı şer’iyye” ismi de verilmektedir. Mükellefe ait işler ve hükümler sekiz kısımdır: Farz, vacip, sünnet, müstehab, mubah, ha­ram, mekruh ve müfsit.

Farz

Dinimizce yapılması kesin ve açık delillerle emredilen iş ve vazifelerdir. Bu kesinlik hiçbir şekilde şüphe götürmeyen kitap, sünnet ve icmâ gibi de­lillerle sabit olmuştur.

Farz ikiye ayrılır: Farz-ı ayn, farz-ı kifâye.

1. Farz-ı ayn

Mükellef olan her Müslüman’ın bizzat yerine getirmesi gereken dinî va­zifelerdir. Beş vakit namazı kılmak, Ramazan orucunu tutmak gibi.

1. Farz-ı kifâye

Mükellef olan her Müslüman’ın ayrı ayrı değil de dinî bir vazife olarak Müslümanlarm tamamı üzerine borç olan, fakat bir kısmının yerine getir­mesiyle bütün Müslümanlardan sorumluluk hâlini kaldıran farzlardır.

Farz-ı kifâye olan bir ibadetin sevabı onu yapan Müslümanlara ait oldu­ğu gibi, bundan haberleri olduğu halde terkinden gelecek günah ve mesu­liyet de bütün Müslümanlarm üzerinedir.

Farz-ı kifâyeye örnek olarak cenaze namazı, okunmakta olan Kur’an-ı Kerim’i dinlemek, verilen selamı almak ve Kur’an’ı ezberlemek gibi ibadet­ler zikredilebilir.

Farzlar, bir ibadetin esas rüknü ve şartı olduklarından birisinin bilerek veya unutularak terki hâlinde o ibadet doğru olmaz.

Farz bir ibadetin farz oluşunu inkâr etmek, reddetmek -Allah korusun- kişinin dinden çıkmasına sebep olur. Bunun yanında bir farzın yerine geti­rilmesiyle de çok büyük sevap elde edilir.