Yüce rabbimiz ABESE suresinde öyle bir günün azabından bahsediyor ki; o gün kişi kardeşinden, anne babasından ve evladından kaçacak. Bu dünyada kendimizi asla ayrı düşünemediğimiz sevdiklerimizden ne olacak da kaçacağız? İslam dininde kimsenin kimse üzerinde üstünlüğü olmadığı gibi rengi ırkı cinsiyeti ne olursa olsun herkes Allah katında eşittir.
Buhari’den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Peygamber efendimiz şöyle buyurmaktadır:
Üzerinde kul hakkı bulunan ölmende önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altının, malın değeri olmaz. O gün hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, eğer sevapları da biterse öbür kişinin günahlarından alınır ona yüklenir.
Bu hadisten de anlaşılacağı üzere kul hakkı çok önemli bir konu olup üzerinde kul hakkı olduğunu bilen kişinin ahirette pişman olmamak adına bu dünyadayken hakkını yediği kişiden gerekirse özür dileyip onu bir şekilde razı ederek helallik alması gerekir. Kişinin hakkını helal etmemesi gibi bir durumda elinden geldiği kadarıyla gönlünü almayı denemeli ve bu dünyanın işini ahirete bırakmamalıdır.
İslam dininde kimsenin kimse üzerinde üstünlüğü olmadığı gibi rengi, ırkı, cinsiyeti ne olursa olsun herkes Allah katında eşittir. İnsanların birbiriyle çok sıkı ilişkiler yaşadığı günümüz dünyasında ama bilerek ama bilmeyerek birbirine hak geçmesi durumu kaçınılmazdır. Bu gibi durumlarda Peygamberimizin tavsiyesi zaman kaybetmeden helalleşmektir. Helalleşmek; kelime anlamı olarak borcun ödenmesi, yükün kaldırılması gibi anlamlar taşır. Bir nevi insanların birbirleri üzerindeki haktan vazgeçmeleri ve karşılıklı olarak haklarını helal etmeleri anlamına gelir.
İslam dini itikat ve ibadetler konusunda hassas olduğu kadar kul hakkı gibi insan ilişkileriyle alakalı konularda da son derece hassastır. Peygamberimizin bir hadisinde buyurduğu gibi “boynuzlu koyunun boynuzsuz koyundan hakkını isteyeceği bir günün” geleceği kesindir. İşte bu yüzden kul hakkı konusunda çok hassas düşünerek, o gün gelmeden haksızlık ettiğimizi düşündüğümüz durumları tekrar tekrar gözden geçirip üzerimize düşeni yapmak durumundayız. Şunu unutmamalıyız ki; kul hakkı sadece maddi konularda söz konusu değildir. Bir insanın kalbini kırmak, onu istemediği bir şeyi yaşamak zorunda bırakmak da bir kul hakkıdır. Peygamberimizin geleceğini haber verdiği hesaplaşma günü pişman olmamak için bu dünyada üzerimize düşeni yapmalıyız.
Peki, hakkını haram etmek doğru mudur?
Yani hakkı yenen taraf biz isek ne yapmalıyız? Bu tamamen kişisel bir karar olmakla beraber doğru olan bizden helallik isteyen kişinin pişmanlığını anlamayı denemektir. Şunu unutmamalıyız ki affetmek büyük bir erdemdir. Affolunmak için affetmeyi bilmeliyiz…
