Kadınların özel halleri nelerdir?

(Hayız-nifas-istihaze)

Cenab-ı Hak kadını erkeğe nispetle farklı bir şekilde yaratmıştır. Bu farklılık kadının hem bedenî yapısında hem de ruhî hâlinde açıkça görülür. Kadın, ruhî bakımdan daha müşfik ve merhametli, heyecanlı, çabuk üzülen ve sevinen bir karaktere sahip olduğu gibi, vücutça ve bünyesi itibariyle de birtakım özellikleri taşımaktadır. İşte kadmm bu durumunu nazara alan İs­lâmiyet, onun hakkında farklı hüküm ve esaslar getirmiştir.

Dinî tabirleriyle hayız, nifas ve istihaze olarak ifade edilen haller, her kadında görülen özel hallerdir. İleride teker teker inceleyeceğimiz gibi, bu meseleler kadının gerek maddî hayatı, gerekse manevî ve ibadet hayaü açı­sından büyük bir önem taşımaktadır. Hayız ile başlayan kadındaki bu hal­ler, ay ve günleri hesap edildiğinde ömrünün önemli bir kısmını işgal et­mektedir.

Bu konu kadmm dinî hayatı bakımından şu hususlardan dolayı önemli­dir. Her şeyden önce kadmm dinen mükellef sayılabilmesi için ergenlik ça­ğma ermesi gerekir; bu da âdet kanının ilk görülmeye başlamasından itiba­ren tespit olunmaktadır. Diğer taraftan kadmm İslâmî yönden temiz sayıl­ması, namaz kılması, oruç tutması, Kâbe’yi tavaf etmesi, Kur’an’ı eline al­ması, okuması, mescide ve camiye girmesi, kocasıyla cinsî münasebette bu­lunabilmesi, boşanması, iddet beklemesi ve bunlara benzer daha bir kısım dinî hükümler hep bu mesele ile ilgilidir.

İşte bütün bu çeşit dinî vazifelerin yapılmasıyla doğrudan alakalı oldu­ğundan hayız ve nifasla ilgili bilgileri Müslüman bir kadmm öğrenmesi ve bilmesi farz-ı ayndır. Çünkü bu bilgilerden habersiz yapılan ibadetler yan­lış veya eksik olmaya mahkûmdur. Şöyle ki temizlendiğini sanarak nama­zını kılar, orucunu tutar, kocasıyla münasebette bulunursa böylece haram işlemiş, günaha girmiş olur. Bunun aksi de mümkündür: “Adetim var” di­yerek namazını terk edebilir, orucunu bozabilir. Bu durumda da yine me­sul olur. Bunun için ergenlik çağma basan her genç kızın bu bilgileri ya bizzat kendisi okuyup araştırarak veya annesi yahut yakın bir akrabasından so­rup öğrenmesi gerekmektedir. Bu sebeple kadınlarla ilgili bu hususları sa­dece kızların ve kadınların değil, aynı zamanda babaların, kocaların ve ve­lilerin de okuyup bilmesi lazımdır. Çünkü bunlar ilmihal bilgileridir. Önce kendisi öğrenecek, sonra da hanımına ve kızma öğretecek, onlardan gele­cek sorulara cevap verebilecektir. Böylece dinî sorumluluktan da kurtul­muş olacaktır.