Sehiv Secdesi
Soru: Sehiv secdesi nedir ve ne zaman yapılır?
Cevap:
Secde-i sehiv, bir tarafa selam verdikten sonra (İmam değilse iki tarafına selam verdikten sonra da olsa zararı yoktur) iki secde edip “ettehiyyatü” duasını okumak ve selam vermektir. Eğer salavatları ve duayı selamdan evvel okumuş ise de burada tekrar etmesi efdaldir. Eğer evvelce okumamış ise burada okunması lazım ve sünnettir. Herhangi birinde okunursa sünnet eda edilmiş olur. İki yerde de okunması efdaldir.
Bir namazın farzı eda edilmezse yahut bozulursa namaz da bozulur. Vacip kasten terk edilirse namaz noksan olarak kerahetle sahih olduğu için vakit içinde iadesi vacip olur. Eğer vacip sehven terk edilirse secde-i sehiv ile tamamlanır.
Kasten sünnet terk edilirse sevabından mahrum olur. Unutmuş ise bir şey lazım gelmez.
Secde-i sehiv (sehiv secdesi) üç şeyden lazım gelir:
- Farzın tehiri (ertelenmesi, gecikmesi)
- Vacibin terki
- Vacibin tehiri
Şöyle söylemek de mümkündür: sehiv secdesinin sebebi, namazın aslı olan vücuplarından birinin unutmak sureti ile terk edilmesi, sonraya bırakılması veya evvel yapılmış olmasıdır. Yahut bir vacibin ziyade edilmesidir. Bir rüknün tehir ya da takdimi de bunlardan birine dahildir.
Sehiv Secdesini Gerektiren Haller
- Fatiha’nın hepsini yahut yarıdan fazlasını okumayı unutmak (İmam-ı Azam Ebu Hanife’ye göre Fatiha’dan bir ayet dahi unutsa sehiv secdesi vacip olur.)
- Sureyi, Fatiha’dan önce okumak
- Fatiha’dan sonra bir sure veya üç kısa ayet veya uzun bir ayet okumayı unutmak
- Fatiha’yı yahut Fatiha’dan sonra bir sure veya ayet okumayı unutur ve rükuda iken hatırlarsa tekrar doğrulup unutmuş olduğu şeyi okur. Eğer unuttuğu Fatiha ise Fatiha’yı okuduktan sonra sureyi de tekrar okur ve tekrar rüku ederek sonunda sehiv secdesi yapar.
- Vitir namazının tekbirini veya kunut dualarını unutarak rükuya eğilir ve rükuda iken hatırlarsa doğrulup da kunut yapmaz sonunda sehiv secdesi yapar.
- Unutarak Fatiha’yı iki kere okuyan sehiv secdesi yapar çünkü sureyi daha geç okumuş olur.
- Fatiha’yı farzların son rekatlarında yahut ikinci ve üçüncü rekatlarında okumak.
- Dört rekatlı namazlarda ikinci rekattan sonra oturmayı unutarak üçüncü rekata kalkmak.
- Gerek selam verecek vakit oturduğunda ve gerekse dört rekatlı namazların ikinci rekatından sonra oturduğu vakit ettehiyyatü duasını unutmak
- İkinci rekattan sonra oturup ettehiyyatü okuduğu zaman hemen üçüncüye kalkmayarak salavatı okumaya başlamak
- Kunutu ve tekbirini unutmak.
- Namazda açık okunması gereken yerde gizli, gizli okunacak yerde sesli okumak.
- Rüku ve secdelerde tadil-i erkanı terk ederse sehiv secdesi gerekir.
